Alp Olguner – Master in Yacht Design
Staj süresi ve sonrası ile ilgili yorumları:
Stajyerlik; genelde ofiste ayak altında dolaşılması istenmediğinden kimsenin yapmak istemediği arşiv düzenleme, fotokopi çekme, dosya transferi gibi angarya işlerin yıkıldığı deneyim kazandırma bahanesiyle köle gibi çalıştırılan ezik öğrenci modelidir.
Fakat bir gerçekte vardır ki o öğrenci, staj yaptığı firmada kendini gösterme ve sorumluluk alabildiğini kanıtladığı taktirde, o öğrenciye gerçekten deneyim kazandıracak ve şirketin bir nebzede olsa iş yükünü paylaşabileceği bir çalışan haline gelir. Bu durum hem staj yapan öğrencinin o firmayı benimsemesini sağlar hem de firmanın ileriye dönük daha önceden bildiği ve yetiştirdiği bir çalışan adayı haline gelmesini sağlar.
Ben yüksek lisans öncesinde de yaz aylarında hem iş deneyimi kazanmak için hem de sektöre çabucak girebilmek adına belli başlı firmalarda staj yaptım. Kurumsal ve bireysel firmaları denedim. Tersanede de çalıştım, tasarım stüdyosunda da çalıştım. Farklı tipte firmalarda çalışmak bana deneyim ve çevre kazandırdı. Bu ayrıca ileride hangi tarz firmalarda çalışabileceğimi de deneyimlemeyi sağladı.
Politecnico di Milano daki stajım
Politecnico di Milano daki yüksek lisans sonrasında yaptığım stajdan bahsedecek olursak, yukarıda bahsettiğim stajyer kavramının aksine gerçekten iş ruhunu yakaladığım ve yararlı olduğunu düşündüğüm bilgiler edinmemi sağladı.
Çok özel istekler olmadığı sürece stajla ilgili tüm evrak düzenlemeleri, şirket görüşmelerini vs. okulun öğrenci işleri tarafından yürütüldüğünden sizin staj yeri bulma, ayarlama, ikna etme gibi stresli mevzularla meşgul olmuyorsunuz. Bu çok güzel bir ayrıcalıktı. Hatta bunu okula kayıt yaptırmadan mülakat esnasında direk sormuştum garanti altına almak için.
Yat Tasarımı Master programına katılmak isteyen öğrencilere önemli tavsiyem de şudur; İtalya ya gitmişken hazır geçerli permessonuz varken ve staj muhabbetini de okul ayarlıyorken siz siz olun stajınızı İtalyan tersanelerinde veya stüdyolarında yapın.
Ben stajımı Venediğin ana karası olan Mestre’de yer alan 30 metre ile 100 metre arası yerli yat üreticileri Rossinavi, ISA Yacht gibi firmaların dış ve iç tasarımlarını yapan Team For Design firmasında Enrico Gobbi nin yanında staj yaptım. Firmada çalışırken uygulamalı olarak öğrendiklerimi pekiştirdim ve firmada çalışan İtalyan çalışma arkadaşlarıyla kültürel bir iş ortamı paylaşma fırsatı buldum. Firmanın çalışma temposu çok yüksekti, gerekli zamanlarda ekstra mesailerle iş yetiştiriliyordu ve stajyer olmama rağmen onlarla birlikte kalıp işin bir ucundan da ben tutuyordum. Böyle firmalarda size iş verilmesini beklerseniz daha çok beklersiniz, bundan dolayı girişken olmak sorumluluklarını onlardan talep ederek yaptıkları işe yardımcı olmanız gerekir. Hiç olmazsa en azından yanlarına bir sandalye çekip oturup izleyin, yapılan işle ilgili soru sorun, telefon konuşmalarını dinleyin. Hazır oradayken mümkün olduğunca bir şeyler kapmaya çalışın.
Yabancı insanlarla hele ki sektörde çokça bilinen firmalarda çalışmak, sektörden bir başka insanlarla konuşken isimlerini andığımda aldığım pozitif tepkiler, doğru kişilerle çalışmış olduğumu da gösteriyor ki bu da beni yeterince memnun ediyor.
Şirkete sırf staj formunu doldurtmaya gelen stajyerlerin aksine hakikaten iş tecrübesi edinmek ve öğrenilen bilgileri iş ile pekiştirmek isteyen stajyerler le ilgili belirtmek istediğim başka bir konu da şudur; benim stajyerden bir kazancım yok niye para vereyim, üstelik deneyim kazanmaya gelmiş stajyerin bana para vermesi gerekir gibi gerzek bir düşünceye sahip ama angaryayı da yüklemeyi eksik etmeyen firma müdürleri veya yöneticilerde mevcuttur.
Bu düşünce tarzı stajyerin yaptığı işleri küçümsemek, şevkini kırmak ve kendisini değersiz kılmaktan başka bir şey değildir. Maalesef bu düşünceye sahip insanlar Türkiye’de olduğu gibi İtalya’da da mevcutmuş. Fakat bir bilinmeyen var ki Türkiye’de stajyer maaşlarıyla ilgili bir yasa var. Belirli kurumlar stajyer almak zorunda ve asgari ücretin gün başına hesaplanan belirli bir oranına göre stajyere maaş ödemesi gerekiyor. Bu devlet tarafından şirket adına ödeniyor. Ki bunu uygulayan hatta ilk iş olarak benden banka hesabını isteyen kurumsal firmada da çalışmışlığım vardır.
Okulun staj ayarlama prosesinden bahsedecek olursak;
İlk olarak öğrenci işleri size çalışmak istediğiniz alan, staj yapacağınız tarihlerle ilgili sorularla dolu bir form veriyor. Bunu size uyan şekliyle dolduruyorsunuz. Sonra seçiminiz doğrultusunda okul tarafından uygun görülen firmaların listesini de veriyor ve sizden bu firmalardan birkaçını seçmenizi istiyor.
Daha sonra sizden güncellenmiş CV ve Portfolyonuzu alıp ilgili firmalara gönderiyor, ve firma tarafından kabul edildiğiniz taktirde telefonla veya yüz yüze bir mülakat gerçekleştirip yüksek lisans programınız bittikten sonra yarım dönem içinde 3 ay boyunca staj yapıyorsunuz. Staj sonrasında hem firma hem de siz bir değerlendirme formu doldurup okulun öğrenci işlerine teslim ediyorsunuz.
Yüksek lisans programı Şubat ayında başlar bir dönem boyunca Ağustosa kadar sürer.
İkinci dönem ise staj dönemidir Ağustos ayından sonra bir sonraki Şubat ayına kadar herhangi bir zaman diliminde 3 ay boyunca kesintisiz staj yapılıyor. Hastalık vs. gibi özel durumlarda belirli bir form doldurularak firma değişikliği veya tarih değişikliği yapılabiliyor.
Benim durumum biraz farklı ama staj sonrası süreçten bahsedecek olursak;
Yat tasarımı kesinlikle one man show değildir. Her zaman kollaboratif çalışma söz konusu olduğundan okul projelerinde grup halinde çalışılıyor. Final projeleri genelde ilk dönem içinde çalıştığınız grup arkadaşlarınızla ikinci dönem staj süresince projenizi geliştirmeniz ve final günü sunmanız bekleniyor. Fakat maalesef bu grup projelerinde zaman zaman tatsızlıklar çıkabiliyor. Ben ve bazı arkadaşlarımız da bu duruma maruz kaldık. Bu tatsızlığı daha fazla sürdürmemek için, final projesini gerçekten efektif çalışabileceğimi düşündüğüm arkadaşlarla yeni bir grup kurup inovatif güzel bir proje yaptık.
Ve bu projeyi de 4 ay gibi kısa zamanda staj yaptığımız sıralarda boş kaldığımız vakitlerde, hafta sonlarında sıfırdan final haline kadar getirdik. Final ve mezuniyet sonrası iş aramadık ama boşta oturmadık yaptığımız projeyi geliştirdik, daha gerçekleştirilebilir hale getirdik.
Sonrasında projemizi pazarlaması için bir broker firmasıyla anlaştık. Üretilebilirliğini onaylamak için tersanelerle toplantılar yaptık. Bu süreç bitmedi gururla şevkle yaptığımız projeleri hayata geçirebilmek için hala çalışıyoruz, çabalıyoruz…